به گزارش به نقل از پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، معاون محیط زیست دریایی و تالابهای سازمان حفاظت محیط زیست در نشست خبری که به مناسبت هفته دولت برگزار شد، وضعیت تالابهای کشور به دلیل خشکسالی چندسال اخیر را بسیار حساس و شکننده توصیف و اظهار کرد: متاسفانه صرف نظر از پدیده تغییرات اقلیمی و وقوع خشکسالی ها، سیاستهای آبی کشورهای همسایه نیز مشکلات ما را دوچندان کرده است.
وی افزود: وقتی تالابها به منشا گرد و غبار تبدیل میشوند، این نشان میدهد که مدیریت آب با مشکل روبروست چراکه حتی پس از چندین سال خشکسالی هم حداقل میبایست رطوبت زمین باقی مانده باشد.
اهم سخنان ذوالجودی در این نشست خبری بدین قرار است:
- آلودگیهای نفتی از مهمترین منشاهای آلودگی در پهنههای آبی کشور است.
- خط انتقال نفت از سکوی ابوذر به جزیره خارک یکی از اصلیترین عوامل آلودگی خلیج فارس بود که با پیگیری سازمان حفاظت محیط زیست و همکاری وزارت نفت، این خط نوسازی شد.
- پساب ناشی از آب شیرین کنها در سواحل جنوبی کشور و به ویژه کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس از دیگر عوامل مهم در آلودگی این پهنه آبی است که از طریق مجامع بین المللی این موضوع را دنبال میکنیم.
- ساخت جزایر مصنوعی تبعات زیست محیطی به همراه دارد و میبایست با دیپلماسی به دنبال کاهش اثرات آن بود.
- بعد از آنکه موافقتنامه حقوقی بین ۵ کشور ساحلی دریاری خزر در سال ۱۳۸۵ امضا شد، برخی کشورها بندهایی از آن را مورد مناقشه قرار دادند. اما با تشکیل دولت سیزدهم، اجرای این موافقتنامه بعد از ۷ سال سکوت در دستور کار قرار گرفته است.
- ششمین نشست کشورهای ساحلی دریای خزر از ۲۷ تا ۲۹ مهرماه جاری با حضور وزرای محیط زیست این کشورها در جمهوری آذربایجان برگزار خواهد شد و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست هم به نمایندگی از کشورمان در این نشست شرکت خواهد کرد.
- پهنه بندی استقرار صنایع در سواحل را تهیه کردیم که آماده ارایه به صنایع است. بر اساس این پهنه بندی، هر صنعتی نمیتواند در هر مکانی که بخواهد مستقر شود و برای استقرار میبایست از آیین نامههای موجود پهنه بندی تبعیت کند.
- بازرسی از مراکز صنعتی و نفتی بویژه در جنوب کشور بیش از ۱۰۰ درصد افزایش یافته است.
- اجرای برنامه حفاظت از تالابهای ایران با همکاری UNDP و ژاپن و طرح هامون با همکاری UNDP و اتحادیه اروپا، از جمله تجربیات موفق کشور در حوزه همکاریهای بین المللی بوده است.
- ۲۳ چالش محیط زیست دریایی و تالابها را احصا کردیم و برای آن چشم انداز ۶ قسمتی در نظر گرفتیم.
- ۱۸ سیاست کلان برای توسعه پایدار پهنههای آبی در دست اقدام داریم.
- با صید ترال مخالفیم و دیگر برای هیچ کشوری مجوز آن صادر نمیشود. اگر هم مواردی در حال حاضر وجود داشته باشد، به صورت غیرمجاز است.
- میزان متوسط دریافت حقابه تالابها در سال جاری کمتر از ۱۵ درصد بوده و در برخی تالابها مانند گاوخونی صفر بوده است.
اهم سخنان آرزو اشرفی زاده، مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالابهای سازمان حفاظت محیط زیست در این نشست بدین قرار است:
- اتفاقاتی که در داخل تالابها میافتد متاثر از وضعیت حوزههای آبخیز در بالادست و انعکاس عدم توجه کافی به راهبردها و سیاستهای کلان در تمام سطوح حوزه آبخیز است.
- نمیتوان انتظار داشت سازمان حفاظت محیط زیست به تنهایی و به صورت بخشی، وضعیت تالابها را بهبود ببخشد.
- در حال حاضر نیاز آبی تالابها به یک ترم قانونی تبدیل شده است، اما برای عملیاتی کردن آن باید این موضوع در سیاستهای کلان هم دیده شود.
- ۱.۵ میلیون هکتار از اراضی تالابی کشور پتانسیل غبارخیزی دارند که در این میان، ۵۵ درصد این اراضی دارای پتانسیل زیادی هستند.
- در ۴ محور، اقدامات خود برای مدیریت تالابها را پیگیری میکنیم. این محورها عبارتند از: بحث آب و حقابه زیست محیطی، مدیریت حوضهای و زیست بومی با مشارکت ذی نفعان و جوامع محلی، پایش تالابهای کشور و اقدامات اجرایی.
- در سال گذشته هیچ آبی از حوضه هیرمند وارد تالاب هامون نشد. این در حالی است که شاهد انحراف آب از مسیر طبیعی هیرمند به سمت گودزره بودیم. این اقدام بر خلاف قوانین بین المللی و بحث حسن همجواری است. نه تنها برای دریافت حقابه زیست محیطی بلکه در تامین آب شرب منطقه هم با مشکل روبرو شدیم.
- در مذاکرات اخیر وزیر نیرو با طرف افغانستانی، آنها متعهد شدند که دیگر هیچ انحراف آبی از مسیر طبیعی هیرمند به سمت گودزره انجام نخواهد شد، اما همین امروز از اداره کل سیستان به ما اطلاع دادند که این اتفاق افتاده است.
اهم سخنان محمد طالبی متین، مدیر کل دفتر زیست بومها و سواحل دریایی سازمان حفاظت محیط زیست در این نشست بدین قرار است:
- کشور ما با احتساب جزایر خلیج فارس، ۶۲۰۰ کیلومتر خط ساحلی دارد و از نظر تنوع زیستی جزو ۲۰ کشور برتر دنیا هستیم.
- چالشهای سه پهنه بزرگ آبی کشور عبارتند از: تغییرات اقلیمی، افزایش دما و CO۲، بالا آمدن آب دریاها، کشندها، فعالیتهای صید و صیادی مخرب و استفاده از ادوات نامناسب.
- برای رفع چالشهای این پهنهها برنامههایی تدوین کردیم تا ظرف ۴ سال وضعیت زیست بومی آنها را ارتقا ببخشیم.
- بحث گشت ساحلی و فراساحلی را که آخرین بار در سال ۱۳۸۴ انجام شده بود، از سر گرفتیم.
- به منظور مدیریت زیست محیطی جزایر خلیج فارس، برای این جزایر شناسنامه تهیه کردیم.
اهم سخنان امید صدیقی سوادکوهی، مدیرکل دفتربررسی و مقابله با آلودگیهای دریایی سازمان حفاظت محیط زیست در این نشست بدین قرار است:
- حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد آلودگیهایی که به دریاها تحمیل میشود از خشکی منشا میگیرد که برای مهار آن نیازمند یک مدیریت یکپارچه و همکاری سایر دستگاهها هستیم.
- در برنامه هفتم توسعه و لایحههای بودجه سنواتی به دنبال تکمیل شبکه جمع آوری و تصفیه فاضلاب شهرهای ساحلی هستیم تا از انتقال آلودگی به دریاها جلوگیری کنیم.
- تاکنون ۸۰ درصد سیستم تصفیه آلایندههای صنایع تکمیل شده و تنها ۲۰ درصد باقی مانده است.
- در حوزه دریای خزر، اغلب آلودگیها مربوط به بخش شمالی است و چالشهای بخش جنوبی آن کمتر است.
- در خلیج فارس سالانه یک میلیون تن نفت نشت میکند.
- بحث شناورهای فرسوده مشکل دیگر ما است که ضوابط و دستورالعملهای مربوط به اسقاط کشتیها تهیه و ابلاغ شده است.
- ضوابط لایروبی و لایریزی در دریاها تهیه شده است.